Lees jezelf wat vaker voor
Vorige week kon ik weer eens grasduinen in de enorme collectie strips van bibliotheek Theek 5 in Oosterhout. Daarbij vond ik een prachtig album van Kuifje: ‘De sieraoj van Bianca Castafiore’. Daarin gaat onze held op zoek naar de verdwenen sieraden van een Italiaanse operaster, maar dan in het Tilburgs dialect. Een echte aanrader voor taalliefhebbers!
Oké, een klein voorbeeldje uit het album dan. Dit zegt Kuifje tegen zichzelf als hij net iemand heeft gesproken die wordt verdacht van de diefstal van een kostbare smaragd:
'Nèè, ik dènk nie dè hij dieje smeraagd gepikt heej. Hij lèkt me wèl irlek … Naa moek nòg zien öt te vèène wie dèt wèl gedaon heej!'
Ziet er ingewikkeld uit, hè, met al die accenten die precies de juiste uitspraak weergeven. Daarom helpt het om de tekst hardop voor te lezen. Dan heb je algauw in de gaten dat er in Algemeen Beschaafd Nederlands het volgende staat:
'Nee, ik denk niet dat hij die smaragd gestolen heeft. Hij lijkt me wel eerlijk … Nu moet ik nog zien uit te vinden wie het wél gedaan heeft!'
Zakelijke teksten voorlezen
Niet alleen strips in dialect hebben er baat bij als je ze voorleest. Ook zakelijke teksten kunnen er beter van worden. Luister daarbij goed naar de verschillende zinnen. Lopen ze lekker of blijf je tijdens het voorlezen ergens hangen? Overweeg dan om die zin aan te passen; ook je lezers zullen op dat punt struikelen. Raak je halverwege een zin buiten adem? Dan is hij te lang. Deel de zin op in meerdere delen, zodat je lezers deze informatie moeiteloos kunnen lezen.
Woordherhaling
Een ander voordeel van voorlezen is dat je woordherhaling gemakkelijker ontdekt. Soms staat hetzelfde woord in meerdere zinnen achter elkaar en dat is minder mooi. Kleine woordjes als ‘ook’ en ‘dan’ hebben de neiging om zich overal schaamteloos tussen te wringen. Lees je de tekst hardop, dan vallen deze indringers moeiteloos door de mand. Weg ermee!
Wat je na het voorlezen overhoudt, is een tekst die staat als een huis én die soepel leest. Een hele verbetering! Of, zoals Bianca Castafiore zou zeggen: 'Zôooo … Dè vuult al hil wè beeter, ist nie?'
Bron afbeelding: www.tilburgers.nl