Warm pleidooi voor woordenlijst.org
Geen mens vond Marco van Basten als voetballer een ‘pannekoek’, maar Marco van Basten als trainer kreeg het scheldwoord ‘pannenkoek’ wel naar zijn hoofd geslingerd. Hoe dat kan? Dat had alles te maken met de grote spellingswijziging van 1995. Het waarom van de tussen-n uitleggen, is niet nodig, want daar hebben we Het Groene Boekje voor. En nog handiger: de online variant woordenlijst.org. Jammer alleen dat zo weinig mensen die geweldige site kennen.
Een spellingwijziging zorgt voor opschudding, verontwaardiging zelfs, alsof het Nederlands bij wet verkwanseld wordt. Zo gaat het altijd en overal. Duitsland is groot, maar het land was te klein toen daar in 1996 de ringel-s (ß) gedeeltelijk in de ban werd gedaan. In Nederland besloten media Het Groene Boekje vaarwel te zeggen en het Witte Boekje te volgen, het een van de Taalunie, het ander van het Genootschap Onze Taal, en: het een officieel, het ander officieus. Ironisch genoeg deed ook het NOS Journaal mee, waar ze nog niet eens het functiebalkje onder een meneer of mevrouw goed kunnen spellen. Erger is dat het een zootje wordt, alsof de ene helft rechts en de andere helft links gaat rijden. Al is het gelukkig zo dat 99 procent van de woorden in beide spellingvarianten hetzelfde is. Overbodig spel je ook in het Witte Boekje overbodig, kijk maar op hun eigen Spellingsite.nu.
Maar ik houd hier een pleidooi voor Het Groene Boekje. Waarom? Omdat het zo compleet is en zo vaak wordt geüpdatet. Bijzonder lastig te spellen, geüpdatet, maar voor mij een makkie omdat ik het opzoek. Want ook het gros van de leenwoorden vind je op woordenlijst.org. Een willekeurige greep: common sense, in no time, state of the art, maar ook Duitse leenwoorden als rücksichtslos en weltschmerz (in het Duits met hoofdletter, in het Nederlands met kleine letter) en Franse als à propos en baguette (met een g, niet met een vaak veronderstelde q).
Nog zo’n lastige: schrijf je het aan elkaar of los van elkaar? Onze stoffenwinkel verkoopt bedden goed. Ik mijn beklag doen dat ze bedden helemaal niet goed verkopen, sterker nog: die hebben ze niet eens in het assortiment. Dat beddengoed één woord is, hoor je aan de klemtoon: béddengoed in plaats van bédden góéd. Maar ik geef toe: dat is lastig. De makkelijke oplossing: even kijken op woordenlijst.org. Net zoals voor hoofdletter/kleine letter, met name bij afkortingen: wc, DNA, cao, CEO, z.s.m., gsm. Hier en daar wat inconsequent, maar geheel volgens de spellingwet. Je vindt er zelfs neologismen als Twitterazzi, waar ik nog nooit van had gehoord, en de vergezochte woorden uit het Groot Dictee der Nederlandse Taal, zoals daar zijn dysthymie, konterfeitsel en przewalskipaard. Je kunt het zo gek niet bedenken of Het Groene Boekje online kent het. En is dit nu het blog of de blog? Allebei is toegestaan.
Met Marco van Basten de trainer is het nooit meer goed gekomen. Hij stopte in 2014 als coach van AZ, omdat hij de druk niet meer aankon. Geen idee of dat met die pannenkoek te maken had, maar over de spelling van schwalbe, buitenspelgoal of rondootje hoeft hij zich nooit meer druk te maken. Gewoon even opzoeken op woordenlijst.org.