Prachtig, maar schitterend
‘Ons land heeft vanuit de lucht gezien de vorm van een parel, maar het is in alle opzichten schitterend!’
Met die zin wilde theeplukster Anisha haar thuisland Sri Lanka bij mij aanprijzen. Ik las het wikkeltje van mijn rooibosthee nog eens en probeerde bovenstaande zin ook uit op een collega, die naast mij zat bij Seats2Meet in Utrecht (en die koffie had besteld). Wat maakt deze zin zo raar? We kwamen tot de conclusie dat dat komt door het woordje ‘maar’.
Tegenstelling
‘Maar’ geeft vaak een tegenstelling aan. Het deel dat na ‘maar’ komt, vormt een contrast met het eerdere deel van de zin. Bijvoorbeeld:
- Annie Jones is 86, maar loopt nog elke dag 15 kilometer hard.
- Deze koek is krokant van buiten, maar zacht van binnen.
Kijk nu nog eens naar de openingszin. Het deel voor de komma gaat over een parel. We weten allemaal dat die worden gebruikt voor sieraden. Parels zijn prachtig. En daar gaat het mis: dat vormt geen contrast met het woord ‘schitterend’ dat na de komma komt. ‘Prachtig, maar schitterend’ kan niet. Daarom kun je er beter zoiets van maken:
- Ons land is in alle opzichten schitterend; het heeft zelfs de vorm van een parel.
Stadsboerderij
Onlangs gaf ik een schrijftraining aan medewerkers van een VVV. Ook hier kwam het gebruik van ‘maar’ aan bod. In een folder stond namelijk het volgende:
- Op het terrein van de duurzame stadsboerderij valt veel te ontdekken en te leren, maar het is ook een fijne plek voor recreatie.
Ook hier wringt iets. Is ontdekken en leren op een stadsboerderij dan geen vorm van recreatie? (En wat wordt hier eigenlijk bedoeld met ‘recreatie’?) Maak er daarom liever zoiets van:
- Op het terrein van de duurzame stadsboerderij kunnen kinderen veel ontdekken en leren. Ze kunnen ook lekker spelen in de speeltuin en hutten bouwen.
Vreemde wending
‘Maar’ kan zinnen een vreemde wending geven. Het zorgt soms ook onbedoeld voor een negatieve klank in een zin. Ons advies: gebruik dit woord bewust en met mate. Maar dat moet je natuurlijk helemaal zelf weten.